Gebruik en effect van triggerpointmassage

Leer alles over de massage van triggerpoints en het effect.

Triggerpointmassage is een effectieve methode om myofasciale pijn te verzachten. Welke klachten het precies kan verminderen en hoe 'triggeren' eigenlijk werkt en wordt toegepast, welke methoden en hulpmiddelen er bestaan, leggen we hier voor je uit. Verder leer je ook wat het verschil is tussen triggerpointmassage en acupressuur, aangezien deze begrippen vaak door elkaar worden gebruikt.

De letterlijke vertaling van het Engelse woord 'to trigger' is 'teweegbrengen', 'opwekken'. Je kunt met triggerpointmassage bestaande pijn (actieve triggerpoints), maar ook tot nu toe onbekende pijn (latente triggerpoints) opwekken. Zo kun je in bepaalde gevallen de oorzaak vinden van klachten op een heel andere plek in het lichaam en deze in het beste geval wegnemen. Bij triggerpointmassage, het 'triggeren' - worden dus triggerpoints gezocht en door middel van druk doelgericht gestimuleerd.

Een triggerpoint is een zeer lokale, drukgevoelige verharding van het weefsel. Een pijnlijk drukpunt ontstaat voornamelijk daar in het weefsel waar al een verhoogde spanning is. Het hypertonische weefsel kan worden gevoeld als een harde streng (verharding).

Anders dan bij triggerpointmassage liggen bij acupressuur de punten die je stimuleert op vaste plekken in het lichaam. De acupressuurpunten zijn overgenomen van de bijna 400 acupunctuurpunten die op vaste energiebanen (meridianen) op/in het lichaam liggen. Bij triggerpointmassage vind je de triggerpoints echter door in je eigen lichaam op zoek te gaan en je te concentreren op je eigen pijnpunten. Zoek en voel in je lichaam en de signalen die het je geeft. De voelbare, knoopachtige verhardingen worden triggerpoints genoemd, of deze nu op of naast een energiebaan liggen. Ook hoef je geen acht te slaan op de bestaande relaties tussen drukpunten en organen en het effect ervan, op bijvoorbeeld een verkoudheid, zoals het geval is bij acupressuur. Afhankelijk van de individuele toestand van het bewegingsapparaat variëren zowel het aantal triggerpoints, als ook hun toestand, van persoon tot persoon.

Door de verminderde zuurstoftoevoer in het triggerpoint ontstaan plaatselijke ontstekingsreacties, die uiteindelijk tot een bindweefselachtig litteken leiden. Zo kan een acute klacht heel gemakkelijk veranderen in aanhoudende, chronische pijn. Met triggerpointmassage kun je allerlei vormen en gradaties van pijn bestrijden, van stekende tot doffe pijn en van pijn op specifieke plekken tot grootschalige pijn. Zelfs systemische klachten, die het hele lichaam betreffen, kunnen met triggerpointmassage doeltreffend worden behandeld. Misselijkheid en duizeligheid zijn bijvoorbeeld klachten die met triggerpointmassage kunnen worden verminderd. Het optreden van dergelijke symptomen als gevolg van één enkel triggerpoint wordt verklaard door een verscherpte reactie van de sympathicus, die als deel van ons vegetatieve zenuwstelsel het lichaam in een grotere staat van paraatheid brengt, oftewel een stressreactie veroorzaakt.

In eerste instantie wordt tijdens een triggerpointbehandeling gefocust op het strekken en losmaken van triggerpoints binnen myofasciale spierverhardingen en de daarmee verbonden verbeterde doorbloeding van het getriggerde spier-fasciaweefsel. Door de plaatselijke stimulatie van de verharde en verkrampte knoop in het weefsel en het hierop volgende loslaten van de druk, ontstaat er eerst een verminderde en dan een overmatige aanvoer van zuurstof in het getriggerde spierweefsel. Het doel van de triggerpointbehandeling is om de myofasciale triggerpoints volledig weg te werken en dus de werking van de spieren te herstellen. Let er bij de triggerpointbehandeling op dat je je niet alleen beperkt tot de voelbare functiebeperkingen, de triggerpoints zelf, maar ook aandacht besteedt aan de oorzakelijke factoren, zoals roken, een niet-ergonomische werkplek, verkeerde houding en een verkeerde stand van de gewrichten en dat je hiervoor oplossingen vindt. Ook een gebrek aan beweging en overbelasting kunnen mede een oorzaak zijn van het ontstaan van myofasciale triggerpoints. Als je de oorzaken van triggerpoints negeert, zullen er steeds opnieuw triggerpoints ontstaan die mogelijk nieuwe problemen veroorzaken. Het effect van een triggerpointbehandeling wordt duidelijk groter als ook de oorzaken van de triggerpoints worden aangepakt en het zal je klachten langer en beter verlichten.

Vaak hangen triggerpoints samen met symptomen of ziekten, zoals spanningshoofdpijn, migraine en algemene pijn in de armen en benen. Ook bij nekpijn en klachten van de lumbale wervelkolom met of zonder uitstraling naar de billen en/of benen, pijn in de lies- en heupstreek en pijn aan de zijkant van het bovenbeen kan triggerpointmassage klachten helpen verminderen.

Je kunt zowel actieve triggerpoints, waarvan je regelmatig last hebt tijdens dagelijkse activiteiten, als chronische triggerpoints door middel van triggerpointmassage veranderen in triggerpoints die op zijn minst latent zijn of zelfs helemaal in gezond spierweefsel. Deze behandeling wordt al eeuwenlang uitgeoefend.

Drie belangrijke onderdelen van een succesvolle triggerpointbehandeling

Er zijn drie doorslaggevende onderdelen om diepliggende myofasciale triggerpoints duurzaam te verhelpen met triggerpointmassage:

Puntsgewijs: door middel van puntsgewijze druk kun je de uitstraling van pijn onderdrukken en zo een plaatselijke verminderde aanvoer en daarmee een zuurstoftekort, oftewel hypoxie, opwekken. Laat je de druk los, dan stroomt er extra bloed naar het getriggerde weefsel en ontstaat er als reactie een overmatige toevoer van zuurstof die ter beschikking komt van het ziekelijk samengetrokken weefsel. De beëindiging van de hypoxie in het triggerpointweefsel is een elementair deel van de triggerpointbehandeling.

Langdurig: door langdurige druk ontspan je het triggerpointweefsel – onze stress-veroorzaker, de sympathicus, wordt hierdoor geremd.

Diep: de laatste component is de diepgaande druk. Deze is nodig om zoveel mogelijk weefselcellen, de fibroblasten, te activeren. Deze reageren op druk en produceren fasciale smeerstoffen. Zo kan er meer beweging ontstaan in de diepe fascialagen.

In feite zijn er verschillende mogelijkheden om triggerpoints weg te werken. Er bestaan manuele, invasieve en technische manieren. Voor de zelfbehandeling, waarover het hier in eerste instantie gaat, zijn er de manuele triggerpointmassage met de duim en het triggeren met hulpmiddelen zoals de BLACKROLL® TRIGGER SET of de TMX® TRIGGER.

Ook de BLACKROLL® triggerpointbal kan voor triggerpointmassage worden gebruikt. Het enige verschil is dat het behandelend oppervlak van de triggertool duidelijk groter is. Dat betekent dat je met de triggerpointbal in vergelijking tot kleinere triggers niet zo ver in de diepliggende fascialagen komt en dus in het eigenlijke triggerpoint. Daardoor is het triggeren zelf met de triggerpointbal natuurlijk wel minder pijnlijk. Dit is dus een optie als je nog weinig ervaring hebt met triggerpointmassage en je langzaam wilt wennen aan het triggeren of als je gewoon gevoeliger bent voor pijn.

Als voorbereiding op de puntsgewijze triggerpointbehandeling kun je een vlakke massage uitvoeren met een BLACKROLL® fasciarol om het weefsel voor te bereiden op de plaatselijke behandeling.

En nu: begin je triggerpointmassage!