Vaak wordt de relevantie van een correct ingerichte werkplek onderschat. Daarbij zorgt je er met ergonomie op de werkplek voor je bewegingen te ondersteunen en dus belastingen te minimaliseren. Het is belangrijk om je werkomgeving daarbij passend in te richten en bepaalde gedragsregels aan te houden.
Per slot van rekening kun je met een evenwichtiger bewegingsgedrag en een ergonomische werkplek verkeerde houdingen en pijn minimaliseren. Op welke voordelen je je nog kunt verheugen staat hieronder.
Het woord "ergonomie" bestaat uit de oudgriekse woorden "ergon" (werk) en "nomos" (wet). Vaak wordt voor ergonomie de definitie "de wetenschap van het menselijk werk" gebruikt. Maar op de een of andere manier klinkt dat nog te abstract, toch? Wat beter te begrijpen is, is de verklaring, dat de ergonomie ervoor zorgt dat je werkplek, je gebruiksvoorwerpen en -systemen en je werkomgeving aan je individuele behoeftes worden aangepast. Dat houdt voor jou in: meer welbevinden op de werkplek en een hogere productiviteit.
Om je zo goed mogelijk te kunnen concentreren moet de omgevingstemperatuur tussen de 20 en 22 °C liggen. Zorg bovendien steeds voor frisse lucht en voldoende daglicht – kunstmatige verlichting zou het liefst voor het grootste deel vermeden moeten worden. Om vensters en lichtbronnen niet op het beeldscherm te laten spiegelen moet je bureau niet frontaal voor het venster staan en ook niet met de rug daar naartoe worden geplaatst. Daglicht kan het beste van de zijkant komen, omdat door tegenlicht de ogen gespannen kunnen raken.
Voor je individuele weldadige sfeer moet je je kantoor of home office (voor zover mogelijk) zo inrichten als het jou persoonlijk bevalt. Geschikt zijn bijvoorbeeld planten, die bovendien kunnen bijdragen aan een beter ruimteklimaat, of vloerbedekking – deze nemen overigens ook geluiden op en zijn ook uitstekend geschikt als geluidsisolatie.
En omdat rug-, nek- of schouderpijn de meestvoorkomende oorzaken zijn van foute houdingen die we ons op kantoor hebben aangeleerd zou je je tijdens je werkdag altijd weer moeten herinneren om tussendoor op te staan of je zitpositie te veranderen. Bepalend voor gezond bureau- en beeldschermwerk is echter ook dat je bureaustoel, je bureau en je beeldscherm perfect op elkaar zijn afgestemd. En: dat je beeldscherm niet te klein is. Dagelijks werk aan een (te klein) laptopbeeldscherm is noch voor je houding, noch voor je ogen goed.
Ergonomisch goed werken kunnen alleen mensen die hun bureau optimaal hebben ingericht. Bijzonder praktisch zijn daarbij in hoogte verstelbare tafels, omdat je daarbij enerzijds ook staand kunt werken en je ze anderzijds optimaal op je lichaamslengte kunt instellen. Je bureau moet minstens 80 cm diep en 160 cm breed zijn, zodat je voldoende ruimte hebt voor de spullen waarmee je werkt. De optimale bureauhoogte is die waarbij je elleboog- en kniegewricht bij het zitten in een hoek van ongeveer 90° staan en je je onderarm los op het tafelblad kunt leggen – je schouders moeten tijdens het zitten of staan aan het stabureau ontspannen zijn. Dan is ook de hoogte van je stawerkplek optimaal. Om je benen onder de tafel de noodzakelijke bewegingsvrijheid te bieden moet je zorgen voor voldoende beenruimtebreedte (ongeveer 120 cm) en beenruimtediepte (ongeveer 80 cm). Kabels en stekkerdozen, prullenbakken en overige moeten een goede plek hebben. Werk je staand, dan moeten beide voetzolen gelijkmatig worden belast, je moet behoorlijk dicht tegen je bureau staan en moet op een rechte lichaamshouding letten.
Om je beeldschermwerkplek in te richten en een ergonomische beeldschermhoogte te hebben moet de bovenste monitorrand op ooghoogte zijn. Je kunt het beeldscherm ook iets naar boven kantelen, zo kun je het hele beeldschermoppervlak beter zien en je wervelkolom recht houden. Tussen je hoofd en het beeldscherm moet er in ieder geval een afstand van 50 - 70 cm zijn. Zo kun je het hele beeldscherm zien zonder dat je je hoofd in eenzijdige posities moet draaien. Let er ook op dat je beeldscherm niet te klein is. Dagelijks werk aan een (te klein) laptopbeeldscherm is noch voor je houding, noch voor je ogen goed.
Het toetsenbord en de muis moeten direct onder je handen liggen. Ideaal gesproken zijn je polsen niet gebogen, maar helemaal recht. Zoals hierboven beschreven, moeten je onderarmen heel of gedeeltelijk horizontaal op het tafelblad kunnen liggen – dat is het oriëntatiepunt en je toetsenbord en muis moeten zo liggen dat ook je bovenarmen stabiel gepositioneerd kunnen worden.
Terwijl we zitten wordt op onze wervelkolom een ongeveer 40 procent hogere druk uitgeoefend dan tijdens het staan. Daarom is een ergonomische bureaustoel met ondersteunende rugleuning en armsteunen ook bijzonder belangrijk – niet alleen vanwege het grotere zitcomfort, maar ook voor onze gezondheid. Een ergonomische zithouding is alleen mogelijk als je boven- en onderbeen een rechte hoek maken en je voetzolen volledig op de grond staan. De bovenbenen zijn daarbij horizontaal op het zitvlak. De zithoogte is afhankelijk van je lichaamslengte en is ongeveer. 42 - 53 cm, de breedte is ongeveer 40 - 48 cm. Om je rug te ontzien en de wervelkolom en de tussenwervelschijven te ontlasten, moet je daarnaast het hele zitvlak van de stoel gebruiken, niet alleen de stoelrand.
Met deze oefeningen werk je actief aan een goede houding.